Rom. 11; Jn. 3
Genade zij u en vrede. Amen.
Op sociale media zie je vaak profielen waar mensen onder hun relatiestatus “het is ingewikkeld, it’s complicated” hebben ingevuld. Dat kan natuurlijk van alles betekenen. Misschien hebben ze een LAT-relatie, zijn ze aan het scheiden of is het allemaal nog onduidelijk, enz.
De Drievuldigheid of Drie-eenheid die we vandaag vieren is ook niet simpel, it’s complicated. Leg het maar eens uit: één God in drie Personen, die hetzelfde wezen hebben, dezelfde essentie, maar toch is de ene Persoon de andere niet, maar toch delen ze alles en worden ze samengehouden door de liefde.
Het is ingewikkeld.
Daarom dat preken over de Drievuldigheid geen evidentie is, ook niet op Drievuldigheidszondag. Het is tenslotte een mysterie.
Vaak krijgt men als beginnend predikant het dwingende advies om op Trinitatis niet over de Drievuldigheid te preken, want zo een preek mondt als snel uit in pure speculatie of, erger nog, pure ketterij.
En toch…
Het gaat niet enkel om wat de Drievuldigheid is, wat we geloven en hopen dat deze is, maar ook om wat de Drievuldigheid doet. De Drie-eenheid toont hoe relaties in liefde juist verlopen, goed gaan, groei betekenen.
Dit nemen we mee in ons volgende seizoen. Met de grote feesten van het kerkelijke jaar krijgen we veel informatie binnen, nu wordt het tijd om dat een plaats te geven en in de praktijk om te zetten.
God in drie-eenheid toont wat liefde is, wat vrede is, wat evenwicht in een relatie is.
God toont liefde, bewijst de eigen liefde voor de schepping, in het leven en werk van Jezus, de Zoon, zodat wij niets meer te bewijzen hebben. Het enige wat ons te doen staat, is de wereld ingaan en liefde tonen.
God is alle dingen, is in alle dingen,
Dit betekent dus ook vrede en liefde met God zelf, met anderen, met de wereld, met alles.
In het Hebreeuws wordt dit concept shalom genoemd; in het moderne Hebreeuws betekent dit natuurlijk ‘hallo en vrede’, maar het impliceert ook heiligheid en heelheid, eenheid.
En dit betekent zowel naar lichaam als ziel, goddelijk en menselijk, zoals de twee naturen van Christus, de Zoon, de tweede Persoon, in onszelf en door de Heilige Geest.
Liefde, relatie, balans.
Genade, geloof, hoop.
Heelheid, volledigheid, universaliteit.
Deze zijn allemaal met elkaar verbonden, het is niet alleen wat je weet of accepteert, niet alleen intellectueel of emotioneel, maar volledig één, volledig met elkaar verbonden. Ze zijn niet losgekoppeld, van elkaar gescheiden; als iets dat je van ver ziet, maar niet kunt vatten.
Dit betekent ook dat het nooit iets passiefs kan zijn. Het beweegt, met alles wat daarbij komt kijken, erbij hoort: geduld, hoop, barmhartigheid, liefde, vergeving...
Al deze doen, maken, zijn.
Dit alles hangt met elkaar samen en dat heeft gevolgen, niet alleen voor het heil van de mensheid, niet alleen voor het volgende leven na dit leven, maar ook voor het hier en nu.
De eerste discipelen waren echte mensen op een echte plek, met echte hoop en teleurstellingen en idealen en worstelingen. Het volstaat niet om gewoon te begrijpen of te accepteren dat God onze zonden door zijn eigen Zoon heeft vergeven; vergeving en barmhartigheid zijn niet dingen waar je vanop een afstand naar kijkt.
De toeschouwer, de waarnemer moet doen, maken, durven, vertrouwen, zijn. Veel mensen weten veel dingen, hebben veel meningen, zijn opgeleid en geïnformeerd, denken, voelen, kijken, geloven... Maar dan…
In 1520 schreef Maarten Luther, de Duitse kerkhervormer, in De vrijheid van een christen,
1. Een christen is een zeer vrije heer over alle dingen, aan niemand onderworpen.
2. Een christen is een zeer dienstvaardige knecht van allen, onderworpen aan allen.
Al deze elementen zijn niet enkel actief maar ook activerend. We werden vrijgemaakt, we werden vergeven om onze shalom te delen met anderen en de wereld, om shalom, de vrede van God, te verkondigen, om het evenwicht dat de Drie-eenheid is naar een wereld uit balans terug te brengen.
Dit is de diaconale roeping voor ons vandaag, hier: zolang God betrokken is, moeten wij ons ook inzetten. God zorgt voor verlossing en eeuwigheid, zodat wij voor anderen kunnen zorgen, andere christenen, andere mensen, andere dingen in de wereld, de schepping. Dit alles is de oproep om te dienen in een wereld waar veel mensen, ook veel christenen, zekerheid nodig hebben, hulp nodig hebben.
Als ze om absolutie schreeuwen, Als ze om een woord van leven schreeuwen, Als ze om de sacramenten schreeuwen, Als ze om gemeenschap schreeuwen,
Als ze schreeuwen om vrijheid, Als ze schreeuwen om gerechtigheid, Als ze schreeuwen om gelijkheid, Als ze schreeuwen om mensenrechten,
Wanneer ze hongerig, boos, bang, vergeten, onderdrukt, arm, verslaafd, depressief, gekwetst, misbruikt, gemarteld, bedrogen, verwaarloosd en genegeerd zijn, als vanzelfsprekend worden beschouwd.
Al deze, zonder uitzondering. Alle mensen, zonder uitzondering.
Geloof, hoop, liefde moeten tastbaar zijn, begrijpelijk zijn, benaderbaar en toegankelijk zijn. Vrede, waarheid, eenheid moeten doen, maken en zijn. Niet alleen een woord, zoals Trinitatis, niet alleen een daad, maar beide.
In 1937 schreef Dietrich Bonhoeffer, de Duitse lutherse pastor, theoloog en martelaar, in zijn boek Navolging,
Goedkope genade is genade die wij voor ons zelf hebben. Goedkope genade is de prediking van de vergeving zonder verootmoediging; doop zonder de tucht van de gemeente; avondmaal zonder belijdenis van zonden; absolutie zonder persoonlijke biecht. Goedkope genade is genade zonder navolging, genade zonder kruis, genade zonder de levende mensgeworden Jezus Christus…
Kostbare genade is het evangelie, dat altijd weer moet worden gezocht, de gave waarom moet worden gebeden, de deur waarop moet worden aangeklopt. Kostbaar is zij omdat zij oproept tot navolging; genade is zij, omdat zij oproept tot de navolging van Christus; kostbaar is ze, omdat ze de mens het leven kost; genade is zij, omdat ze hem pas zo het leven schenkt; kostbaar is ze, omdat ze de zonde verdoemt; genade, omdat ze de zondaar rechtvaardigt. Kostbaar is de genade bovenal daarom, omdat ze God veel heeft gekost, het leven van zijn Zoon - ‘Gij zijt duur gekocht – ’en omdat voor ons niet goedkoop kan zijn wat voor God duur is. (Einde citaat)
Onderling verbonden met elkaar, met mensen, met onszelf, met God, zoals de Personen
van de Drie-eenheid, in constante, actieve en activerende liefde. Deze eenheid, deze
heelheid herontdekken, ervaren, erkennen, doen en geloven, dat is de opdracht van ons
Semester Ecclesiae, Seizoen van de Kerk, Groene Tijd, ook wel gewone tijd genoemd,
ordinarium, ook al is er niets gewoon of ordinair aan.
Elke keer, zoals God heeft gedaan en nog steeds elke keer weer doet, herontdekken we in het voorbeeld van de Drievuldigheid deze roeping, wanneer we dit doel voor ons stellen,
dan kan de wereld een wijngaard zijn, uniek in zijn soort, volledig in vrede en liefde en eenheid, in shalom.
Vandaag bewijst God nog steeds Gods liefde, wat betekent dat wij allemaal niets te bewijzen hebben. Het enige wat we vandaag hoeven te doen, is eropuit gaan om te dienen. Liefde van God, zelfs tot op het kruis.
En God is nog steeds alle dingen, Is nog steeds in alle dingen, Dus dit betekent nog steeds ook vrede met God zelf, Met anderen, Met de wereld, Met alles.
Het mysterie van wat de Drievuldigheid is, is ingewikkeld,
Maar het voorbeeld dat de Drievuldigheid stelt, is eigenlijk heel simpel.
Als we het onszelf en anderen niet te moeilijk maken.